Tussen 2018 en 2021 is de dure huursector boven de €1.000 flink gegroeid en de doorstroming van de huur- naar de koopmarkt teruggelopen. Daarnaast blijkt dat huurders in die periode een iets groter gedeelte van hun inkomen kwijt zijn aan woonlasten; voor kopers is deze quote juist gedaald. Dit blijkt uit de Kernpublicatie van het WoON 2021-onderzoek dat onlangs gepubliceerd is. Dit driejaarlijkse onderzoek toont de belangrijkste ontwikkelingen op Nederlandse woningmarkt en benadrukt de urgentie voor meer regie op de volkshuisvesting.
Het WoON is een groot, langlopend landelijk onderzoek dat elke drie jaar door het CBS en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt uitgevoerd. Het onderzoek geeft al decennia lang inzicht in de woonsituatie van huishoudens, tevredenheid, verhuiswensen en woonlasten. Het meest recente WoON-onderzoek brengt de periode 2018-2021 samenhangend in beeld.
Prijzen en quotes
Naast 5% groei van het aandeel dure huurwoningen zijn ook de prijzen op de koopmarkt gestegen. In 2021 was de gemiddelde prijs van een bestaande koopwoning €387.000 terwijl dat in 2018 nog €287.000 was. Deze prijsstijgingen zijn mede het gevolg van de lage hypotheekrente, krapte op de markt en de stijging van het gemiddelde huishoudinkomen. Daarnaast blijkt uit het WoON2021 dat huurders gemiddeld een groter deel van hun inkomen kwijt zijn aan hun huurwoning. De netto huurquote (percentage van het inkomen dat aan huur wordt betaald, gecorrigeerd voor huurtoeslag) is met 0,6% licht gestegen. Dit komt doordat het netto besteedbaar inkomen van een huurder gemiddeld iets minder hard steeg dan de netto huur. De kosten van eigenaar-bewoners zijn daarentegen met ruim 2% gedaald. Dit komt met name door de lage rentelasten en een gestegen gemiddeld besteedbaar inkomen.
Meer mensen op zoek naar een woning
Volgens het rapport zijn er meer huishoudens die aangeven dat ze op zoek zijn naar een andere woning, ca 3,2 miljoen huishoudens wil binnen twee jaar verhuizen. Hiervan zijn ongeveer 1,7 miljoen huishoudens ook echt actief op zoek naar een andere woning. Het aantal verhuizingen is met 3% toegenomen. Mensen verhuizen vooral vanwege samenwonen, scheiding, gezondheid of doordat de vorige woning niet meer aan de wensen voldoet. Volgens het rapport is de stijging van de huurprijzen en de toename van leencapaciteit voor een hypotheek (door de gedaalde rente) duidelijk terug te zien in de prijssegmenten waarin woningzoekenden zoeken. Over het algemeen is de doorstroming van een huur- naar een koopwoning afgenomen: vooral huishoudens met een hoog inkomen maken die overstap.
Tevredenheid
Woningeigenaren zijn volgens het rapport zeer tevreden met hun woning. Vooral in de koopsector is de tevredenheid het hoogst: ruim 95% van de huishoudens. Vergeleken met de woningeigenaren zijn huurders met 72% minder tevreden, met name de grotere gemeenten. Uit het onderzoek blijkt dat dit samenhangt met de kwaliteit van onderhoud en de sfeer van de woning. Het aantal bewoners met last van vocht of schimmel in de woning is in alle segmenten gedaald: in de sociale huursector van 28% naar 24%, in de private huursector van 27% naar 23% en bij eigenaar-bewoners van 12% naar 10%.
Meer informatie over WoON
Meer informatie over het WoON-onderzoek is na te lezen op www.woononderzoek.nl. Onderzoekers kunnen het microbestand van het WoON aanvragen via dans.knaw.nl.