Natuur & Milieu heeft 13 december 2022 in de Woningmonitor als eerste inzichtelijk gemaakt in welke gemeenten en wijken de woningen staan met de slechte energielabels E, F of G. “Het kabinet wil dat in 2030 alle woningen met deze energielabels verdwenen zijn. Dat zijn in totaal zo’n 1,5 miljoen woningen. Om dat waar te maken moet er in de komende zeven jaar haast gemaakt worden met bijvoorbeeld het isoleren van woningen”, aldus Rob van Tilburg, directeur programma’s van Natuur & Milieu.
Natuur & Milieu heeft als eerste onderzocht of de woningen met de energielabels E, F of G in het bezit zijn van particuliere verhuurders, eigenaar-bewoners of woningcorporaties. Voor het onderzoek werd gebruik gemaakt van data van het CBS en het Kadaster. Van Tilburg: “Het onderzoek laat zien dat het tijd is om een enorme inhaalslag te maken; gemeenten moeten aan de slag, woningeigenaren moeten tempo maken en de overheid moet het aangekondigde beleid concreet maken.”
In 2015 werd het energielabel voor woningen ingevoerd en werden voorlopige energielabels toegekend. Een geregistreerd energielabel is sindsdien verplicht bij verkoop, verhuur en oplevering. Op basis van het energieverlies van de woning, type verwarming en de aanwezige duurzame energieopwekking wordt het geregistreerd energielabel bepaald.
Slechts presterende gemeenten
De vijf gemeenten met het grootste aandeel geregistreerde energielabels E, F en G zijn Heemstede, Bloemendaal, Westerwolde, Laren en Haarlem. Heemstede en Bloemendaal hebben zelfs een aandeel dat ruim twee keer zo hoog is als het landelijk gemiddelde van 16%. De gemeenten met het grootste aantal geregistreerde energielabels E, F en G zijn Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Haarlem. Deze top vijf vertegenwoordigt 21% van deze energielabels. “Wat opvalt zijn de grote verschillen tussen de gemeenten, maar allemaal moeten ze hard aan de slag”, aldus Van Tilburg.
Over het algemeen kan gesteld worden dat woningen in bezit van corporaties het kleinste aandeel (10%) van de slechte energielabels E, F en G hebben. Woningen in bezit van particuliere verhuurders lopen nog ver achter (22%). Ook woningen in bezit van eigenaar-bewoners (19%) presteren slechter dan gemiddeld (16%).
huurverbod slecht geïsoleerde woningen
Natuur & Milieu concludeert dat de prestatieafspraken die met woningcorporaties zijn gemaakt, over het terugdringen van woningen met slechte energielabels, effect hebben. Helaas ontbreken er nog vergelijkbare afspraken met particuliere verhuurders, terwijl er voor hen wel een subsidieregeling beschikbaar is. Van Tilburg: “Er is een verhuurverbod voor woningen met label E, F of G aangekondigd, maar dit is nog erg onduidelijk. Onze oproep aan het kabinet is: maak het verhuurverbod zo snel mogelijk concreet. Verplicht daarnaast dat bij verkoop of aankoop van een woning het stapsgewijs afbouwen van energielabels E, F of G gegarandeerd is. Op die manier worden alle woningeigenaren aangespoord om te verduurzamen.” Ook de Europese Unie onderzoekt een soortgelijke verplichting.
De milieuorganisatie vindt dat er meer regie vanuit de rijksoverheid nodig is om voor 2030 daadwerkelijk een einde te kunnen maken aan de grote hoeveelheid woningen met de slechtste energielabels. Zeker als het kabinet in 2050 alle huizen klimaatneutraal wil hebben. Natuur & Milieu vindt het belangrijk dat gemeenten toegang krijgen tot de gegevens van het Kadaster, die gebruikt zijn voor dit onderzoek. Op die manier kan lokaal maatwerk geleverd worden om de energielabels te verbeteren. De rijksoverheid dient daarvoor afspraken te maken met het Kadaster.