Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant hebben vandaag bestuurlijke afspraken gemaakt met het Rijk over de wonen-opgaven voor de komende jaren. Voor Brabant gaat het om de toevoeging van ruim 130.000 woningen tot en met 2030. Daarvan moet tweederde vallen onder het zogenoemde betaalbare segment. Dit betekent dat het een sociale huurwoning, een vrije sector huurwoning tot 1.000 euro per maand of een koopwoning tot een prijsgrens van 355.000 euro is. Brabant staat daarmee voor een ambitieuze en grote opgave.
Net als zijn 11 collega’s ondertekende gedeputeerde Erik Ronnes (Ruimte en Wonen) samen met minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge de bijbehorende documenten. De afspraken tussen Rijk en provincie worden doorvertaald in zogenoemde regionale woondeals met gemeenten en andere betrokken partners in de vier Brabantse regio’s. Deze regionale woondeals worden rond de jaarwisseling afgerond.
Randvoorwaarden bij opgaven
Gedeputeerde Ronnes voelt de urgentie van deze afspraken maar plaatst ook een paar kanttekeningen. “Ik heb de minister laten weten dat ik zorgen heb over de omvang van de woningbouwopgave en het tempo waarin deze de komende jaren gerealiseerd moet worden. Of dit realistisch en haalbaar is, hangt af van veel randvoorwaarden, zoals voldoende personele capaciteit bij overheden, voldoende locaties voor de bouw van sociale huurwoningen en de sterk oplopende bouwkosten die het niet eenvoudig maken woningen betaalbaar te houden.“ Eenzelfde beeld kwam naar voren in overleggen die de provincie hield met Brabantse woningbouwcorporaties, bouwers en ontwikkelaars, waterschappen en vertegenwoordigers van particuliere bouw(groepen) en sociale ondernemers.
De zorgen zijn voor een deel ook te herleiden uit recent gepubliceerde cijfers in het Kwartaalbeeld Woningmarkt Noord-Brabant, met daarin de actualiteiten rond ‘bevolking, bouwen en wonen’ in Brabant. Daaruit blijkt dat het bouwtempo terugloopt, de bevolkingsgroei groot is, maar ook dat het planaanbod voor woningbouw op het hoogste niveau in jaren zit.
Groei woningvoorraad loopt terug
Op basis van het sterk verminderde aantal woningen dat recent in aanbouw is genomen en de afname van het aantal bouwvergunningen (bijna 30% minder op jaarbasis) wordt verwacht, dat de groei van de Brabantse woningvoorraad in 2023 terugloopt tot om en nabij de 10.000 woningen. Dat is een lagere ‘score’ vergeleken met die in 2021 en 2022. In beide jaren ligt de (netto) groei van de voorraad op ca. 13.000 woningen, de hoogste groeicijfers in bijna 25 jaar.
Door de buitenlandse migratie (statushouders, arbeidsmigranten, buitenlandse studenten en dit jaar ook de stroom vluchtelingen uit Oekraïne) ligt de bevolkingsgroei momenteel op een hoog niveau. In de periode van september 2021 tot en met augustus 2022 nam de Brabantse bevolking toe met ruim 30.000 inwoners, het hoogste niveau in zo’n 50 jaar. Demografisch gezien zijn het ronduit bijzondere tijden.
Plancapaciteit op hoogste niveau
In Brabant zijn er momenteel plannen voor de bouw van in totaal zo’n 182.000 woningen, waarmee de plancapaciteit 17.500 woningen groter is ( +10,5%) dan in 2021 en op het hoogste niveau ligt in ruim 10 jaar tijd. Brabant-breed gemeten is er voor de korte termijn (ruim) voldoende planaanbod – vaak ook al harde plannen – voor de benodigde bouwproductie. Ook als het gaat om het betaalbare segment.
Erik Ronnes: “Het gaat er dan ook niet zo zeer om (nog) meer woningbouwplannen op te stellen; het is – gelet op de woningbehoefte en woningtekorten – veeleer zaak bestaande plannen daadwerkelijk en sneller tot uitvoering te brengen. Daar moet het accent op liggen, zeker ook gezien het terugvallende bouwtempo vandaag de dag. Het zal alle hens aan dek zijn om het tempo er in te houden.”