In de Tweede Kamer was 17 januari een hoorzitting over het Wetsvoorstel voortgang energietransitie. De VNG pleitte tijdens de hoorzitting voor een aantal noodzakelijke aanpassingen van de wet willen we tot de nodige versnelling van de energietransitie komen.
Het wetsvoorstel gaat onder meer over wijzigingen in de Gaswet en de Electriciteitswet en over de taken en rollen van marktpartijen en publieke netbeheerders. De VNG wil onder andere voldoende ruimte voor netbeheerders, zodat zij in staat worden gesteld om gemeenten te ondersteunen bij hun grote ambities in de energietransitie.
Gemeenten willen regie
De energietransitie op zich, en de uitdaging daarbij om miljoenen woningeigenaren en ondernemers mee te krijgen en te verleiden stappen te zetten en te investeren, is een enorme opgave. Gemeenten willen de regie in de energietransitie. Zij staan dicht hun inwoners en bedrijven en kennen hun wijken en infrastructuur. Maar ze kunnen dit niet alleen. Dit alles doen ze met veel partners: de waterschappen, provincies, het Rijk, kennisinstellingen, adviesbureaus, marktpartijen en netbeheerders. Zo werken momenteel 80 gemeenten met deze partijen in regionaal verband samen aan energiestrategieën waarin ook keuzes worden gemaakt over de gewenste energie-infrastructuur van de regio.
Ruimte voor netbeheerders
Voor gemeenten zijn de regionale netbeheerders een partner die ze hard nodig hebben. De netbeheerders komen in de wijken, zij komen letterlijk over de vloer bij mensen en bedrijven waar hun netten liggen. Juist netbeheerders zijn in staat om maatregelen te treffen die de beschikbaarheid van energie voor huishoudens en bedrijven borgen in een toekomst waarbij de energievoorziening er totaal anders uit gaat zien. De VNG pleit er voor dat de Wet voortgang energietransitie zodanig wordt ingericht dat netbeheerders in staat zijn dié meerwaarde te bieden die zij kunnen hebben in de transitie.
Wetsvoorstel moet beter
In de Energieagenda van het Rijk worden gemeenten genoemd als dé regisseurs bij de overgang naar aardgasloze wijken. Deze rol willen gemeenten graag oppakken, maar het wetsvoorstel mist nu nog een aantal logische artikelen die nodig zijn om de stap naar ‘aardgasloos’ te maken. Zo zijn netbeheerders nu nog wettelijk verplicht om gasleidingen aan te leggen bij nieuwbouw. Ook missen we in de wet de bevoegdheid voor gemeenten om samen met de netbeheerders plannen vast te stellen voor het veranderen van de energie-infrastructuur van wijken, bijvoorbeeld de route naar aardgasloze wijken.