In 2020 heeft Arcadis onderzoek gedaan naar blootstelling aan asbestvezels bij de sanering van asbestdaken. De resultaten daarvan zijn te vinden in het ‘Blootstellingsonderzoek asbestdaken’. Voor dit onderzoek heeft Arcadis de mate van blootstelling onderzocht tijdens de sanering van verschillende daken met verschillende werkmethoden. De onderzoeksvraag was of de blootstelling tijdens sanering van asbestdaken in de praktijk voldoende laag is om vereenvoudiging mogelijk te maken.
We nemen u mee in de conclusies van het onderzoek, hoe er om kan worden gegaan met nieuwe saneringstechnieken en het vervolg van het onderzoek van Arcadis naar aanleiding van een motie in de Tweede Kamer.
Conclusies Arcadis
Arcadis heeft voor dit onderzoek op zeven locaties metingen verricht. Daarbij is onderzocht welke blootstelling optreedt bij de sanering zonder emissiebeperkende maatregelen en of de inzet van middelen zoals water en schuim leidt tot lagere emissies dan saneren zonder deze middelen. Helaas konden te weinig metingen worden gedaan tijdens saneringen met schuim of water. Arcadis concludeert dat de resultaten niet voldoende zijn om indeling in risicoklasse 1 te bewerkstelligen (te weinig metingen en in sommige gevallen te hoge concentraties). Er zijn veel factoren die hierbij een rol spelen: denk daarbij aan de grootte van het asbestdak, de mate van verwering van het dak, de constructie van het asbestdak en niet te vergeten hoe de sanering wordt uitgevoerd. Het onderzoek geeft ook onvoldoende basis voor standaard afschaling voor werkwijzen met schuim. Wel wordt schuim aangemerkt als methode die de emissie van asbestvezels omlaag brengt. Producenten, saneerders of opdrachtgevers kunnen een specifieke methode voorleggen aan het Validatie- en Innovatiepunt Asbest (VIP).
Op 30 juni 2021 reageerde staatssecretaris van Veldhoven per brief op commentaar van RIR op het rapport van Arcadis.
Naar bewezen technieken
Op dit moment is het al mogelijk om nieuwe technieken gevalideerd te krijgen. Hiervoor is in 2020 het VIP opgericht. De technieken die door Arcadis zijn onderzocht kunnen hier gebruik van maken.
Het TNO-rapport ‘Inventarisatie van blootstellingsmomenten en beschikbare meetgegevens tijdens het verwijderen van asbestdaken’ en het genoemde rapport van Arcadis (2020) geven al een goede indicatie dat de toepassing van schuim een aanzienlijke verlaging van de vezelemissie kan bewerkstelligen. Om te komen tot daadwerkelijke terugschaling tot risicoklasse 1 moet voor een product en de bijbehorende werkmethode een dossier bij het VIP worden voorgelegd. Dan kan het VIP op een wetenschappelijke en onafhankelijke manier en volgens een vastgelegde procedure een advies geven aan de minister van SZW. Daarbij kijkt het VIP naar scope, effectiviteit, uitvoerbaarheid, veiligheid, milieuaspecten, et cetera.
Vervolg na het Arcadis-onderzoek
In de brief van staatssecretaris Van Veldhoven van 30 juni 2021 is te lezen dat het Programmabureau is gevraagd een overleg te organiseren met betrokken partijen om snel te komen tot een aanpak voor de uitvoering van de Tweede Kamer motie Stoffer en Geurts (Kamerstuk 28089, nr. 189). Die motie verzoekt om in overleg met betrokken bedrijven, gemeenten en omgevingsdiensten een vervolg te geven aan het Blootstellingsonderzoek en op korte termijn een plan van aanpak voor dit vervolgonderzoek aan de Tweede Kamer voor te leggen. Daarbij zal de vraag op tafel liggen hoe inzichtelijk kan worden gemaakt hoe innovatieve werkmethoden kunnen leiden tot lagere kosten. Het Programmabureau organiseert daarvoor een overleg om te komen tot een plan van aanpak en zal hierbij bedrijven, gemeenten en omgevingsdiensten betrekken.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Lex Stax, hoofd van het Programmabureau, via: lex.stax@omgevingsatelier.nl