Transformatie van het grote aandeel langdurig leegstaand winkels staat hoog op de agenda om stads- en dorpcentra een nieuwe impuls te geven en antwoord te vinden op het woningtekort.
De functieverandering naar wonen heeft dan ook vaak de voorkeur, maar ook horeca en kantoorgebruik zijn veel toegepaste alternatieven. Het blijkt echter vaak lastig om deze transformaties te realiseren. Toch is het juist nu profijtelijk en zinvol om winkels andere bestemmingen te geven.
Het opvoeren van transformatie van winkels naar andere bestemmingen lost niet alleen de leegstand op, maar kan ervoor zorgen dat vele dorps- en stadcentra herleven en aantrekkelijk worden om te wonen, te werken, te winkelen en te recreëren.
De rol van de winkeleigenaar
Het tempo van transformatie is op dit moment echter onvoldoende om de hoge leegstand weg te werken en de al jaren dalende trend in inkomsten van winkelverhuur te keren. Niet iedere winkeleigenaar of nieuwe investeerder is in staat om tot transformatie over te gaan. Een deel van de eigenaren probeert vast te houden aan de hoge winkelhuurprijzen die gewoon waren in het verleden, zelfs als dit tot leegstand leidt. Gemeenten kunnen door het afgeven van vergunningen en het geven van subsidies de drempel tot transformatie aanzienlijk verlagen en zo de leefbaarheid van hun centra helpen verbeteren, maar hun opstelling loopt nog sterk uiteen.
Op het vlak van deze belemmeringen is echter een omslag gaande. De huren van retailvastgoed zijn vanwege coronacrisis nog verder gedaald, terwijl die voor alternatieve invullingen juist zijn gestegen, met name voor woningen. En in toenemende mate dienen zich ontwikkelaars aan die zich specialiseren in transformaties van retailvastgoed dat uiteenloopt van kleine solitaire winkels en voormalige warenhuizen tot volledige winkelcentra. Bovendien neemt de druk om leefbare stads- en dorpscentra te ontwikkelen toe.
Achtergrond transformatie winkels
Dit rapport bespreekt de achtergrond van de beperkingen die bij transformatie van winkels spelen, welke partijen het beste in staat zijn om het tempo op te voeren en hoe het centrum van de toekomst er uit moet komen te zien. Daarvoor wordt in het eerste hoofdstuk verkend welke ontwikkelingen hebben geleid tot de huidige situatie en waarom transformaties een wezenlijk onderdeel van de oplossing zijn. Daarop volgt een verkenning van drijfveren voor transformatie en welke partijen hiertoe het beste in staat zijn. Het laatste hoofdstuk bespreekt welke typen transformatie het meest wenselijk zijn om in de toekomst levendige centra te realiseren.
Download hier het volledige rapport.