De emissiekloof dichten is voor Nederland in de komende jaren een realistische opgave. Voor veel sectoren liggen de Nederlandse klimaatdoelen zelfs binnen handbereik. De inzet van bestaande koolstofarme technologieën en andere koolstofvrije maatregelen van bedrijven gaat een belangrijke bijdrage leveren aan de klimaatdoelstellingen voor 2030 en klimaatneutraliteit in 2050. ABN AMRO biedt met het vandaag gepubliceerde onderzoek ‘Met de beschikbare koolstofarme technologieën liggen de 2030 klimaatdoelen binnen handbereik’ bedrijven in sectoren een belangrijk handvat voor het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. Het rapport helpt bedrijven bovendien om een strategie te formuleren voor de route naar netto nul broeikasgasemissies.
Van de totale uitstoot van broeikasgassen in Nederland komt ruim 80 procent voor rekening van het bedrijfsleven. “Het verminderen van deze uitstoot in alle economische sectoren kent vele uitdagingen, maar technologie is daar niet één van”, vertelt Casper Burgering, Senior Econoom Sustainability Research van ABN AMRO. “Het tempo van de transitie wordt nu onder meer belemmerd door de beperkte netcapaciteit en de trage uitbreiding daarvan, het gebrek aan gekwalificeerd personeel, uitblijvend beleid en de financierbaarheid. Maar zodra bestaande obstakels zijn weggenomen kan de emissiereductiepotentie van koolstofarme technologieën hoog zijn, zo toont onze sectoranalyse. Zodra de overheid doorpakt door er met haar beleidsinstrumenten op toe te zien dat de investering in emissiereductie de goedkoopste strategie is voor deze bedrijven, kan de technologie worden ingezet.”
Laaghangend fruit: veel bestaande technologieën bieden al grote kansen
Het reduceren van het energieverbruik en het koolstofarmer maken van primaire processen staat bij veel bedrijven nog in de kinderschoenen. “Veel van de beschikbare koolstofarme technologieën zijn echter laaghangend fruit waarmee bedrijven op korte termijn al nuttige resultaten kunnen boeken”, stelt Burgering. Zo kan een groot aantal bedrijven in de industriële sector met de beschikbare koolstofarme technologieën een flinke slag slaan om de emissies te verminderen. Dit verschilt echter sterk per industriële sector. In de zeer energie-intensieve industrie – zoals de voedingsmiddelen-, aardolie- en basismetaalindustrie – is de uitdaging nog steeds relatief groot. In deze subsectoren is de uitstoot van broeikasgassen nog maar langzaam afgenomen. In andere industriële sectoren ligt het klimaatdoel wel goed binnen handbereik, zoals in de bouwmaterialen-, papier-, chemische en de elektrische en elektrotechnische industrie. Dit is echter heel anders in sectoren buiten de industrie, zoals in veel vervoerssectoren of bij waterbedrijven en afvalbeheer. Daar is sprake van een minder grote inzet van disruptieve technologieën om broeikasgassen te verminderen, ontbreekt het aan middelen om deze technologie te laten doorbreken of is het overheidsbeleid minder stringent dan wel transparant.
Urgentie om nu grote stappen te maken
Sandra Phlippen, hoofdeconoom van ABN AMRO, benadrukt dat met name voor het mkb de urgentie groter is dan het lijkt. Nu de grote uitstoters al volop aan het decarboniseren zijn onder druk van het emissiehandelsysteem (EU-ETS), dreigt het mkb achter te blijven. Hiermee heeft het mkb minder tijd voor dezelfde reductieopgave. En zelfs als het mkb niet wordt gereguleerd door een nieuwe regering loopt het mkb kans om als toeleverancier voor netto neutrale grote afnemers minder aantrekkelijk te worden.”
Phlippen vervolgt: “Dit onderzoek helpt het mkb de slag te maken door te laten zien hoe mkb-bedrijven concreet kunnen decarboniseren. Met de huidige technologie kunnen bedrijven hun uitstoot in een hoger tempo verminderen. Technologie kan veel voor bedrijven van grote betekenis zijn, maar dan moeten de focus en de euro’s wél ingezet worden op de koolstofarme technologieën die de grootste impact hebben. Het gaat erom dat technologische innovaties op grotere schaal worden ingezet door het bedrijfsleven, waardoor klimaatdoelstellingen veel meer binnen handbereik komen te liggen en het Nederlandse mkb toekomstbestendig wordt.”