De miljarden die in het coalitieakkoord zijn vrijgemaakt voor goede ontsluiting van nieuwe woningen worden dit jaar al ingezet om de woningbouw te versnellen. De minister sluit zelfs niet uit dat er meer projecten kunnen worden ondersteund dan gepland. De extra 7,5 miljard voor in het Mobiliteitsfonds is één van de plannen uit het regeerakkoord om de woningbouw in Nederland te versnellen. Met het geld kunnen overheden een goede ontsluiting van nieuwe woningen in de 14 verstedelijkingsgebieden en daarbuiten realiseren. Niettemin was emeritus hoogleraar Friso de Zeeuw eerder dit jaar kritisch op de plannen. Volgens De Zeeuw komt er nu een run op het Mobiliteitsfonds, maar is volstrekt onduidelijk wie hoeveel geld krijgt. “Het lijkt eerder op willekeur dan op logica.”
Najaar
Aan die onduidelijkheid hoopt Mark Harbers, minister van Infrastructuur en Waterstaat, een eind te maken. Vorige maand, tijdens een bijeenkomst van de Metropoolregio Amsterdam (MRA), presenteerde de VVD-ministerde eerste plannen die het kabinet heeft met de extra middelen uit het Mobiliteitsfonds.
Volgens Harbers lopen er twee trajecten waarmee het geld ingezet kan worden. Allereerst komt er een ‘afweegkader’ om te kunnen bepalen welke grote projecten aanspraak kunnen maken op het geld. Projecten moeten niet alleen voldoen aan de wettelijke eisen voor luchtkwaliteit en stikstof, maar moeten ook kunnen aantonen dat ze bijdragen aan de woningbouwopgave in de regio en dat ze genoeg rekening houden met water en bodem in de plannen. “We willen dit kader snel bespreken met de regio’s, zodat we het in het najaar kunnen toepassen bij de toewijzing van de grotere woningbouwlocaties.”
Laaghangend fruit
Daarnaast worden er deze zomer besluiten genomen over de meer kleinschalige versnellingsafspraken door het hele land. Het gaat hierbij volgens de minister om “bouwprojecten die al min of meer klaarliggen, maar die voor de ontsluiting daarvan net dat extra zetje nodig hebben om meteen mee aan de slag te gaan. Denk bijvoorbeeld aan een brug, een fietspad of buslijn, of een verlengd perron of nieuwe halte. Laaghangend fruit-oplossingen.”
Harbers deed tegelijkertijd een oproep aan overheden en gebiedsontwikkelaars om plannen in te dienen die aanspraak kunnen maken op het budget. “Ik hoop dan ook van harte dat er voldoende van deze haalbare projecten voor een goede ontsluiting van nieuwe woningen zijn. Dit is een open uitnodiging, verras ons met die plannen; mogelijk kunnen we meerdere rondes versnellingsafspraken inlassen.”
Meer verkeer
Volgens de MRA zijn de miljarden uit het Mobiliteitsfonds nodig voor ontwikkelende partijen om de laatste stap te zetten en het Rijk te helpen de woningcrisis op te lossen. MRA-bestuurders gaven aan dat financiële tekorten de ambities vertragen op belangrijke bereikbaarheidsprojecten. Zo zijn er tekorten bij de verbinding Amsterdam-Haarlem, de ZaanIJ-lijn en het Zuidasdok. Voor de lange termijn zijn ook schaalspronginvesteringen nodig, zoals de IJmeerverbinding naar Almere.
“We kunnen er de komende jaren nog zeker 150.000 zeer noodzakelijke woningen bijbouwen”, stelde Jeroen Olthof, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland en lid van het platform Mobiliteit. “Dat betekent meer inwoners, meer verkeer en meer goederenvervoer. Om te voorkomen dat we letterlijk met z’n allen stil komen te staan, zijn forse investeringen nodig in vooral het openbaar vervoer. Wij verwachten dat het Rijk daar, samen met de regio, zijn verantwoordelijkheid voor neemt.”