Het Product-as-a-Service-model (PaaS) zorgt ervoor dat de aanbieder de eigendom van producten behoudt en klanten het gebruik ervan puur als service aanbiedt. Daardoor worden bedrijven gestimuleerd om duurzame producten te produceren. Helaas worden deze bedrijven belemmerd door de lineaire kaders waarbinnen zij opereren en komt de circulaire stimulans alsmede de financiële levensvatbaarheid van PaaS-bedrijven in het gedrang.
De economische plicht in het overgrote deel van de wereld vandaag de dag is groei, waarvoor vaak hulpbronnen moeten worden gewonnen: naarmate de maatschappij zich verder ontwikkelt, neemt de vraag naar grondstoffen in gelijke tred toe. Een circulaire economie kan deze uitdaging het hoofd bieden doordat het verbruik minder is en de verbruiksduur langer, en bovendien hernieuwbare materialen worden gebruikt waarbij ook de cirkel van producten en materialen aan het einde van hun gebruiksduur wordt gesloten. Voor de transitie naar een circulaire economie zijn nieuwe en innovatieve manieren van ondernemen nodig.
Product-as-a-Service
In traditionele bedrijfsmodellen kopen klanten producten van leveranciers en wordt de juridische eigendom van het product overgedragen. Wanneer een leverancier een dergelijke verkoper/koper-relatie aangaat, doet hij afstand van de verantwoordelijkheid voor het product en kan hij de restwaarde ervan aan het einde van de levensduur dus niet terugverdienen. Bij het PaaS-bedrijfsmodel daarentegen behoudt de leverancier de eigendom van en het toezicht op de materialen waaruit een product bestaat, waardoor de onderdelen die nog in werkende staat verkeren, kunnen worden hergebruikt en opgeknapt. Dit komt aantoonbaar ten goede aan bedrijven, consumenten, de overheid en de samenleving als geheel. Het bedrijf kan zijn producten voor maximale tijd op een zo hoog mogelijk waardeniveau houden en de restwaarde van het product of de onderdelen ervan aan het einde van de levensduur herwinnen. De consument heeft op zijn beurt toegang tot een duurzaam kwaliteitsproduct met een lager persoonlijk risico op (breuk)schade.
Coalitie Circulaire Accounting en Swapfiets
In deze whitepaper worden de bevindingen beschreven van een poging van de Coalitie Circulaire Accounting (CCA) om de fiscale en boekhoudkundige uitdagingen aan te pakken waarvoor ‘Fiets-as-a-Service’-aanbieder Swapfiets zich gesteld ziet. De onderneming dient als indicatieve casus om de tekortkomingen binnen de huidige fiscale wetgeving en boekhoudpraktijken onder het voetlicht te brengen. In deze whitepaper wordt ingegaan op de uitkomsten van een gezamenlijke onderzoeksinspanning van de CCA en Swapfiets, waarbij werd bekeken welke koers het bedrijf het beste kan varen als circulaire onderneming in spe in een lineaire wereld.
Experimenteren en leren van het PaaS-model
Om de voordelen van het PaaS-model goed uit de verf te laten komen en uitdagingen op financieel en juridisch vlak het hoofd te bieden, is het belangrijk om te leren van experimenteren. Daarom werken ABN AMRO-specialisten uit allerlei disciplines regelmatig mee in werkgroepen om de circulaire economie nog beter te kunnen financieren. De bijgevoegde publicatie is hier een voorbeeld van.