Circulair slopen in dynamische ruimtes

Ontmanteling basisschool Het Sterrenwerk: 7 keer bijzonder

Spannend is het zeker, voor de leerlingen van het Sterrenwerk.  Want zij krijgen in 2023 een gloednieuw onderkomen. Maar niet voordat we in opdracht van de gemeente Teylingen het oude gebouw circulair slopen en het terrein bouwrijp opleveren. Een uitdagend project dat niet alleen de kinderen, maar ook projectbegeleider René Versteeg van RPS energie geeft.

Ze kregen begin juli nog één keer de kans om afscheid te nemen. De oud-medewerkers, oud-leerlingen en andere belangstellenden trokken nog een keer naar de plek waar ze samen waardevolle herinneringen hebben gemaakt. Want het basisschoolgebouw van Het Sterrenwerk aan de Knorrenburgerlaan in Sassenheim dateert alweer van 1970. Slopen is het devies om plaats te maken voor een duurzaam en toekomstbestendig kindercentrum waar basisonderwijs en kinderopvang samenkomen.

Medio 2022 moet het terrein bouwrijp gemaakt zijn, zodat met de nieuwbouw gestart kan worden. Projectbegeleider René Versteeg is verantwoordelijk voor de ondersteuning van de gemeente die op haar beurt vertegenwoordigd wordt door Synarchis. Van de voorbereiding en het onderzoek tot en met de proces- en uitvoeringsbegeleiding. Een gevolg van de gunning uit het aanbestedingstraject waarbij RPS op basis van haar plan van aanpak de kar mag trekken.

Wat maakt dit project verder zo interessant? Onderstaand belichten we zeven bijzondere topics.

Meer dan slopen, circulair slopen

Hup, het huidige pand afbreken en er meteen een nieuw exemplaar opzetten. Was het maar simpel. René ligt toe: “Waar je normaal gesproken na de sloopwerkzaamheden stopt en eventueel nog wat aanvullingen doet, vergt het bouwrijp maken van het terrein hier ook aandacht. Op een dusdanige manier dat de aannemer hier direct mee verder kan. Hoewel het twee afzonderlijke opdrachten zijn, verloopt zo’n proces van sloop naar bouw heel gelijkmatig.”

Tot op de bodem onderzoeken

Voordat er überhaupt met de sloop kan worden begonnen, zijn er door de directe collega’s van René al de noodzakelijke onderzoeken uitgevoerd.  Dit varieert van asbest- en bodemonderzoek tot en met onderzoek naar kabels en leidingen en de hoogtemaatvoeringen van het terrein. Zelf heeft de gemeente al een flora en fauna onderzoek uit laten voeren.

Werken in een levendige ruimte

Een slooptraject uitvoeren in een druk bebouwde woonwijk met schoolgaande kinderen. Waar de ruimte beperkt is en je de omgeving zo min mogelijk tot last wil zijn. Ga er maar aanstaan. Voor René en het team waarin hij opereert, vereist dat uiteraard het treffen van gepaste maatregelen. Er is voortdurend afstemming met betrokken partijen als de aannemer, gemeente, het waterschap, lokale ondernemers en inwoners.

René: “In het plan van aanpak is hier veel aandacht voor. Zo pas je bijvoorbeeld de logistieke operaties voor het afvoeren van het materiaal aan op de schooltijden. En als dit soms niet mogelijk is, zet de sloopaannemer verkeersregelaars in.”

Daarnaast staat het voorkomen van overlast voor de omgeving bovenaan het prioriteitenlijstje. “Zeker als je met groot materieel komt aanzetten, wil je geen schade veroorzaken, of goed omgaan met de trillingen. Dat managen we al in het voortraject door dit in de aanbestedingsfase mee te nemen”, aldus de projectbegeleider.

Drie fasen, drie uitdagingen

Als je voor de drie fasen binnen het slooptraject de scepter mag zwaaien, betekent dat veel variatie in het werk. René legt uit: “In de eerste fase gaat het bijvoorbeeld om het uitvoeren van alle noodzakelijke onderzoeken. Daarnaast verzorgen we de afsluitingen van de nutsaansluitingen van het pand. Ook regel je de sloopmelding en het vergunningstraject.”

Bij de tweede fase ga je de aanbestedingsfase in. “Je hebt dan te maken met de begeleiding van de inkoop, maar ook met het vervaardigen van alle daarvoor noodzakelijke documenten om het werk goed in te kunnen kopen. Denk aan de aanbestedingsleidraad met de bijbehorende bijlage, tekeningen. Maar ook het sloopbestek waarin alle onderzoek rapportages zijn opgenomen.”

Bij de derde fase heb je het over de uitvoeringsbegeleiding en het toezicht. “We moeten zorgen dat de aannemer met beperkte inspanning direct verder kan om de nieuwbouw op te kunnen starten. Waar let je dan op? Dat alles wat gesloopt moet worden ook daadwerkelijk gesloopt en afgevoerd is. De demarcatie (sloopgrenzen, red.) zijn hierin bepalend. We zien erop toe dat er een stabiele ondergrond is en voldoende verdichting is van de grondlagen. Zodat er een goede basis ligt voor de bouwaannemer om de inrichting van zijn bouwplaats te verzorgen.”

Circulair slopen als het kan, anders duurzaam

Circulair gebruik van grondstoffen waar het kan. Het staat omschreven in het sloopbestek. Al biedt de conditie van het gebouw volgens René niet de mogelijkheden waar je vooraf op hoopt. “Het uitgangspunt is dat we een uitvraag doen voor de totale verwijdering en afvoer van alle vrijkomende materialen.”

“De onderdelen die direct elders toe te passen zijn, worden gescheiden en apart gedemonteerd en krijgen een nieuw leven. Als er kansen zijn materialen duurzaam terug te winnen dan doen we dat, zoals bij menggranulaat/ gebroken puin. Daar is dan overigens wel een recyclingslag voor nodig.”

Manoeuvreren bij de watergang

Het perceel van de school is aan twee zijden omringd door een watergang. Hiermee ligt het te transformeren terrein deels in een dijkbeschermingszone. René: “Je onderzoekt bijvoorbeeld wat voor extra beheersmaatregelen hiervoor nodig zijn. Daarnaast inventariseer je welke werkzaamheden je wel of niet mag uitvoeren in deze zone. Wat er voor nodig is om eventueel materialen terug te plaatsen en op welke wijze dat moet gebeuren.”

“Dat vereist goede afstemming met diverse betrokken partijen. Het blijft afwachten wat de werkzaamheden voor impact hebben op de waterkering, maar voor nu is er geen belemmering voorzien”, aldus de projectbegeleider.

Vraagbaak bij aanbestedingsfase

Slooplijnen? Check. Omgevingsmanagement? Check. Opname van belendende percelen? Check. Zowel de gemeente, als de aannemer hebben vooraf nogal wat vragen. “Prettig dat we beide partijen kunnen ondersteunen in de aanbestedingsfase”, weet René. Van het selecteren van de juiste partijen tot en met het begeleiden van de aannemers tijdens de rondgang en in de uitvoeringsfase.

“Dit is toch de basis waarmee je het werk omschrijft en waarmee je het de markt opzet. Hoe beter we dit als intermediair kunnen managen, hoe minder problemen we gaan ervaren in de uitvoeringsfase. Bovendien, hoe concreter de uitvraag wordt gemotiveerd, des te realistischere prijzen de opdrachtgever kan verwachten.”

Sloopmanagement