Woningbouw in kalkzandsteen biedt de laagste MKI- en MPG-score en laagste CO2 uitstoot, zo blijkt uit recent NIBE-onderzoek. Voor Edwin Lokkerbol, bestuursvoorzitter Vereniging Nederlands Kalkzandsteenplatform (VNK), vormt die positieve conclusie een mooi startpunt voor verdere verduurzaming van zowel het bouwmateriaal kalkzandsteen op zich, alsook de productiemethoden en niet te vergeten de grondstofvoorziening.
Mede door het klimaatakkoord van Parijs is de urgentie groot om klimaatverandering, als gevolg van broeikasgassen, te beperken. In de transitie naar een circulaire economie, stuurt de Nederlandse overheid onder meer op het verlagen van de CO2 uitstoot bij de bouw van gebouwen. Ondanks dat de Kg CO2 equivalent en onderdeel is van de MPG- en MKI-waarde, heeft de VNK dit vanwege de discussie rondom CO2 reductie nog een apart laten onderzoeken door NIBE. De MPG- en MKI-waarden waren al eerder onderzocht.
Kalkzandsteen laagste Kg CO2 eq.
Het onderzoeksrapport van NIBE toont aan dat woningscheidende wanden en binnenspouwbladen in kalkzandsteen in vergelijking met prefab beton, gietbeton en keramiek de laagste Kg CO2 eq. bevat in vergelijking met prefab beton, gietbeton en keramiek. Dit geldt voor vrijstaande woningen, rijtjeswoningen en appartementen.
Product van eigen bodem
Omdat de productie in Nederland plaatsvindt en de basismaterialen uit de direct omgeving komen, is het productieproces niet afhankelijk van geopolitieke invloeden. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld aardgas. Kalkzandsteen wordt gemaakt uit een mengsel van zand, water en een beetje kalk. Dat mengsel wordt in een vorm geperst en onder stoomdruk verhard tot een steen, blok of groter element. Voor die verhardingsfase is een beperkte hoeveelheid energie nodig in de vorm van aardgas, maar inmiddels wordt gekeken naar andere methoden om de CO2 footprint nog verder te verlagen.
Zonnepanelen en windmolens
Bij de productie van kalkzandsteen wordt er richting 2030 geïnvesteerd om de stoomketels elektrisch te gaan verhitten. Daarbij is wel van belang dat er geen sprake is van netwerkcongestie. De continuïteit van stroomlevering is namelijk cruciaal voor productielocaties. Grondposities zijn van groot belang voor aanvullende velden met zonnepanelen en de plaatsing van windmolens. Zo zijn de leden van de VNK ieder op hun eigen wijze bezig met het noodzakelijke energiemanagement bij de productie van kalkzandsteen.
CO2-footprint op de bouwplaats
Ook op de bouwplaats en tijdens het transport zijn verbeteringen mogelijk. De CO2-footprint van het gehele bouwproces kan verder omlaag. Dat kan bijvoorbeeld door emissieloos bouwen en het transporteren met elektrisch aangedreven machines en voertuigen. Maar ook het inkopen van kalksoorten met lagere CO2-footprint en het gebruik van elektrisch aangedreven cutterzuigers in de zandwinputten. Meer circulariteit kan worden bereikt door met gemeenten en opdrachtgevers in gesprek te gaan over een hoger percentage recyclinggranulaat.
Niet alleen duurzaam maar ook betaalbaar
Met het groeiende tekort aan woningen zullen er in Nederland in korte tijd veel betaalbare woningen gebouwd moeten worden. In opdracht van Vereniging Nederlands Kalkzandsteenplatform (VNK) heeft AACON een onderzoek gedaan naar de kosten van verschillende wand- en vloersystemen voor woningen. Met de resultaten uit dit onderzoek krijgen bouwers inzicht in de bouwsnelheid en kosten, zodat bij het ontwerp en de voorbereiding van een bouwproject een goede beoordeling gemaakt kan worden van een bouwsysteem in tijd en geld.
Kalkzandsteen meest voordelige materiaalkeuze
Het onderzoeksrapport van AACON toont aan dat een bouwsysteem op basis van kalkzandsteen de meest economische materiaalkeuze is ten opzichte van prefab beton, keramiek en HSB. Dat geldt voor vrijstaande woningen, rijtjeswoningen en appartementen. Ook de benodigde bouwsnelheid met kalkzandsteen is vergelijkbaar of zelfs sneller dan andere materialen.