Ook in 2021 kregen ondernemers en consumenten met een flexibel inkomen door de diverse lockdowns te maken met onnodige belemmeringen bij het verkrijgen van passende woningfinanciering. 6.700 Flexwerkers en 7.900 ondernemers zijn in 2021 geholpen bij het verkrijgen van een verantwoorde woningfinanciering met NHG-garantie. In totaal zijn in het afgelopen jaar 123.403 (2020: 132.021) nieuwe garanties verstrekt, waarvan 75.855 garanties zijn afgegeven voor de aankoop van een woning. Dit blijkt uit het jaarverslag 2021 van NHG.
Het marktaandeel van NHG (Nationale Hypotheek Garantie) steeg in 2021 naar 67% (2020: 63%). Het NHG-marktaandeel wordt gedefinieerd als het aandeel van met NHG gefinancierde woningaankopen in het totale aantal door particulieren aangekochte bestaande woningen onder de kostengrens. In 2021 werd het NHG-marktaandeel positief beïnvloed doordat veel jongeren eind 2020 de aankoop van hun woning uitstelden tot begin 2021 om te kunnen profiteren van de verlaagde overdrachtsbelasting. Het aantal nieuw verstrekte garanties voor de aankoop van een woning daalde in 2021 ten opzichte van 2020 met 13% naar 75.855 (2020: 87.285). Deze daling wordt grotendeels verklaard door het beperkte aantal huizen dat op de woningmarkt beschikbaar is en verkocht wordt en omdat steeds meer woningen een waarde boven de kostengrens hebben.
Met NHG koopt de woningeigenaar de garantie om onder voorwaarden kwijtschelding van een eventuele restschuld te krijgen. Ook zet NHG zich in voor behoud van de woning door de woningeigenaar bij gebeurtenissen zoals relatiebeëindiging, onvrijwillige werkloosheid, arbeidsongeschiktheid en het overlijden van een partner. Dit vangnet is belangrijk voor consumenten, omdat daarmee het risico van een hypotheek wordt beperkt.
Toegang openhouden voor flexwerkers en ondernemers
Samen met geldverstrekkers heeft NHG zich ingespannen om de toegang tot woningfinanciering open te houden voor flexwerkers, die door corona tijdelijk geen of minder inkomsten hadden maar inmiddels weer een hersteld en bestendig inkomen hebben. Sinds oktober 2021 is dit coronamaatwerk beschikbaar gesteld aan alle geldverstrekkers die reeds gebruikmaken van de Arbeidsmarktscan.
De aangepaste werkwijze voor de Inkomensverklaring Ondernemer is na enkele wijzigingen ook in 2021 voorgezet. Mede hierdoor zijn 7.900 ondernemers geholpen bij het krijgen van een verantwoorde woonfinanciering. De aangepaste werkwijze voor de Inkomensverklaring Ondernemer houdt rekening met de langere duur van de coronacrisis en de financiële gevolgen van de eerste en/of tweede lockdown voor ondernemers.
Aandacht voor woningbehoud
Woningbehoud blijft ook bij een overspannen woningmarkt, waarbij meestal sprake is van overwaarde, een belangrijk thema bij NHG. Verkoop van de woning in deze tijd is, ondanks de eventuele overwaarde, niet altijd de beste keuze. Immers, hoe groot is de kans dat klanten die hun woning moeten verkopen een nieuwe vergelijkbare woning vinden met een maandlast die lager dan of gelijk is aan de huidige? Daarom blijft NHG zich onveranderd hard maken voor woningbehoud. In 2021 heeft NHG, samen met de geldverstrekker, bij relatiebeëindiging 4.199 consumenten geholpen. Zij konden in hun huis blijven wonen door de hypotheekverhoging die nodig was voor uitkoop van de partner te toetsen aan de (ruimere) beheercriteria in de Voorwaarden en Normen van NHG. Hiernaast zijn 147 consumenten geholpen met woningbehoud door in hun specifieke consumentsituatie af te wijken van de Voorwaarden en Normen van NHG.
Bjorn Jonkergouw, manager Finance, risk, compliance & business support: “Wij vinden het belangrijk dat woningfinanciering toegankelijk blijft en dat consumenten gebruik kunnen blijven maken van het vangnet dat NHG kan bieden bij financiële problemen. Door de krapte op de woningmarkt zien we dat consumenten minder gebruik (kunnen) maken van het vangnet dat wij bieden, omdat ze meer financiële risico’s nemen om een huis te kunnen kopen. Consumenten zoeken – heel begrijpelijk – de grenzen op: ze kopen zonder voorbehoud van financiering, benoemen hun studieschulden niet, kiezen voor aflossingsvrije box 3 leningen (i.c.m. een werkelijke lastentoets), sluiten consumptieve kredieten af, lenen onderhands geld bij familie en vrienden, etc. De Voorwaarden en Normen van NHG worden dan soms als (te) beperkend beschouwd. Maar juist in tijden van hoge woningprijzen, overbieden en de daaraan gekoppelde risico’s, is een vangnet voor de toekomst extra belangrijk.”
Positieve trend in verduurzamingscijfers zet door
NHG zag in 2021 de positieve trend van de afgelopen paar jaar in de verduurzamingscijfers opnieuw bevestigd. Er is in de laatste drie jaar zelfs sprake geweest van een verdubbeling van het aandeel (nieuwe en bestaande) leningen met NHG waarin energiebesparende maatregelen zijn meegefinancierd. Eind 2018 financierde 8% van de klantenenergiebesparende maatregelen mee in een nieuwe lening met NHG. Dit percentage steeg naar 21,7% eind 2021. Ditzelfde beeld is terug te zien in de bestaande portefeuille. Waar eind 2018 16% van de klanten met een hypotheek met NHG bij oversluiten of verhogen van de lening verduurzamingsmaatregelen meefinancierde, lag dit percentage eind 2021 op 45,6%. Dit is een verdienste van alle ketenpartners die werk maken van woningverduurzaming, want alle marktinitiatieven gezamenlijk maken deze groei mogelijk. De bovengenoemde cijfers hebben betrekking op leningen voor woningen met een slecht energielabel (D, E, F en G). De inschatting van NHG is dat deze toename van verduurzamingsmaatregelen een positief effect heeft gehad op de vergroening van de NHG-portefeuille.
Voorbereid op financieel moeilijke tijden
Eind 2021 bedraagt het fondsvermogen van NHG 1,6 miljard euro. Dit stelt de organisatie in staat om mogelijke toekomstige verliezen in tijden van laagconjunctuur op te kunnen vangen, zonder direct een beroep op de achtervangfunctie van het Rijk te hoeven doen.