Negen projecten ontvangen 140 miljoen euro om grootschalige wetenschappelijke infrastructuur op te zetten of te verbeteren. Het Nederlandse onderzoeksveld heeft gezamenlijk hun prioriteiten gesteld voor investeringen in grootschalige wetenschappelijke infrastructuur voor de komende tien jaar in de Nationale Roadmap voor Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur. Alleen consortia verbonden aan de negen Groepen van de Roadmap mochten een voorstel indienen. Hiervan zijn na beoordeling door een internationale onafhankelijke beoordelingscommissie negen projecten toegekend in de eerste van twee financieringsrondes. “Mooi om te zien dat de grote investeringen die dit kabinet doet in wetenschap zich nu ook daadwerkelijk vertalen in grootschalige wetenschappelijke infrastructuur. State-of-the-art wetenschappelijke onderzoeksfaciliteiten hebben een enorme aantrekkingskracht op (jong) talent en zijn een impuls voor de sterke positie in Europa en in de rest van de wereld,” aldus minister Robbert Dijkgraaf (OCW).
Grootschalige wetenschappelijke infrastructuur is essentieel voor de Nederlandse wetenschap. Het kan gaan om zeer gespecialiseerde apparaten, zoals grote telescopen, hoge veldmagneten of geavanceerde sensoren en meetnetten noodzakelijk voor biologisch en aardwetenschappelijk onderzoek. Maar ook om ‘virtuele’ faciliteiten, zoals omvangrijke databanken, wetenschappelijke computernetwerken, of om data- en monstercollecties. Onderzoeksfaciliteiten zijn dus van belang voor alle domeinen en sectoren van de wetenschap, van sociale wetenschappen tot astronomie.
De toewijzingen uit deze ronde omvatten verschillende soorten wetenschappelijke infrastructuur. Zo zal het project DYNAMIC het eerste MRI-systeem ter wereld met een veldsterkte van 14Tesla realiseren, houdt NL-ELT zich bezig met de bouw van instrumenten voor de Extremely Large Telescope en zorgt SSHOC-NL voor een veilige en ethisch verantwoorde manier om een grote hoeveelheid data in de sociale wetenschappen en geesteswetenschappen aan elkaar te koppelen en analyseren.
Sleutel tot innovatie
NWO geeft hoge prioriteit aan grootschalige wetenschappelijke infrastructuur en stelde in 2021 in samenwerking met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) een totaalbedrag van 200 miljoen euro beschikbaar voor de komende vijf jaar, te verdelen in twee financieringsrondes. Minister Robbert Dijkgraaf (OCW) verhoogde vorige zomer het jaarlijks budget voor de Nationale Roadmap Grootschalig Wetenschappelijke infrastructuur met 40 miljoen euro. Dit als onderdeel van het grotere pakket maatregelen van 10 miljard euro voor de komende 10 jaar om meer rust en ruimte te bieden aan de wetenschap.
De negen toewijzingen van in totaal 140 miljoen euro vallen onder de eerste financieringsronde.
“Meer investeringen in en duidelijke keuzes voor unieke grootschalige wetenschappelijke infrastructuren zijn belangrijk voor de hele wetenschap,” legt NWO-voorzitter Marcel Levi uit. “Zij zijn een noodzakelijke voorwaarde voor internationaal vooraanstaand onderzoek op vrijwel alle terreinen. Als je zorgt voor de juiste infrastructuur, komen partijen bij elkaar die normaliter niet samen om de tafel zitten. Daarmee is wetenschappelijke infrastructuur een broedplaats voor nieuwe ontwikkelingen en een sleutel tot innovatie en het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken.”
Op 17 april zal de minister een werkbezoek brengen aan Leiden, waar de negen toewijzingen uit deze ronde hun projecten zullen presenteren.